Henryk Zbierzchowski

Henryk Zbierzchowski (19. listopadu 1881 Lvov - 6. listopadu 1942 Krynica-Zdrój) byl polský básník, prozaik a dramatik. Literární pseudonym "Nemo".

Život

Narodil se v rodině Władysława Zbierzchowského (1860-1927) a Anny rozené Bučacké (1850-1929). Jeho sourozenci byli: Jan (1883-1970) a Halina Hermanowska Gadomska (1900-1943). +more S manželkou Irenou Irmgardovou měl dceru Izabellu Tarnowskou.

V roce 1899 absolvoval gymnázium ve Lvově. Vystudoval práva na Lvovské univerzitě.

Od roku 1898 jako 17letý mladík publikoval své básně v krakovském Życie (jehož editorem byl Stanisław Przybyszewski). Jeho první sbírka básní Dojmy vyšla v roce 1900. +more V letech 1906-1910 pracoval v redakci časopisu Nasz Kraj a byl „dvorním básníkem“ lvovské Gazety Porannej. V roce 1908 byl oceněn v literární soutěži pořádané periodikem „Wiek Nowy“ (v té době byly oceněny také Maria Czeska-Mączyńska a Janina Kossak-Pełeńska). V letech 1920-1926 byl redaktorem lvovského satirického týdeníku Szczutek. Ve Szczutce publikoval mj. „Śląska Carol“, která vybízela čtenáře k pomoci Hornímu Slezsku při přípravách hornoslezského plebiscitu z roku 1921. V roce 1928 mu byla udělena literární cena města Lvov - Filister honorowy Polské akademické společnosti Cresovia Leopoliensis.

Henryk Zbierzchowski byl pohřben na starém hřbitově v Krynici-Zdrój.

Řády a vyznamenání

Rytířský kříž Řádu Polonia Restituta (11. listopadu 1937) * Zlatý akademický vavřín (5. listopadu 1938)

Vzpomínky

R. 2000 vyšla rozsáhlá kniha o díle Henryka Zbierzchowského: Pisarz wobec konjunktury od Witolda Waszczuka. Henryku Zbierzchowskému byly věnovány básně Mariana Hemara: Valse Brune a Wnuczka.

O jeho životě vypráví film „Kawaler Księżyca“, který natočil Sławomir Gowin, novinář a odborník na dějiny Lvova. Během výroby filmu vytvořil ukrajinský sochař Mykola Posikira básníkovi bustu. +more Socha byla předána konzulátu Polské republiky, který rozhodl vystavit sochu v Polském domě ve Lvově.

Dílo

Sbírky básní

Impresje (1900) * Baśnie (1906) * Rzeczy wesołe (1918), Lwów, (wstęp: Stanisława Wasylewskiego), pod pseud. „Nemo” * Żongler. +more Rzeczy wesołe i smutne (1922) * Erotyki (1923) * Ogród życia (1935).

Próza

Przed wschodem słońca (1903)

* Na złotej przełęczy (1904) * Malarze (1907) * Grający las i inne nowele (1908) * Literat (1909) * Pająk i inne nowele (1911) * Stepowa panienka (1912) * Anioły płaczą (1913) * Diabelska przełęcz (1917) * Człowiek o dwu twarzach (1919) * Oczyma dziecka. Opowiadania wierszowane dla dzieci i młodzieży (1921) * Śmierć czy miłość (1923) * W paryskim wirze (1929) * Kariera pana Franciszka (1939), powieść (nowa wersja Człowieka o dwu twarzach)

Písně

Piosenki kabaretowe (1912), * Płomienie. Pieśni wojenne o Legionach Polskich (1916) * Nowe piosenki kabaretowe (1919) * Nowe piosenki żołnierskie (1920)

Dramata

Kobieta bez twarzy (1913) * Małżeństwo Loli (1916), komedia * Budienny idzie... (1921), wodewil * Kłopoty pana Złotopolskiego (1922), farsa * Pojedynek (1922), komedia * Zawsze wierny, Widowisko z przeszłości Lwowa (1922) * Serce Matki albo przygody Tomcia Palucha (1926), baśń * Czarodziej (1928), dla młodzieży * Orlęta (1928), sztuka w 5 aktach * To możesz opowiadać swojej babci (1929), rewia * Biały Orzeł (1931), komedia dla młodzieży * Czapka niewidka i pałeczka nieruchomka (1932), baśń dla młodzieży * Porwana narzeczona (1933), wodewil * Złota rybka (1933), baśń * Imieniny wodza (1937), sztuka (dla uczczenia marszałka Edwarda Śmigłego Rydza) * Szczęście Gzymsa (1937), komedia

V češtině

Tchoř - přeložil Jaroslav Ráček; in: 1000 nejkrásnějších novel... č. 23. Praha: J. R. Vilímek, 1912

Odkazy

Reference

Externí odkazy

Literatura

Jerzy Masior: Lwowiaku, gdzie spoczywasz. Mój nieustający sąsiad Henryk Zbierzchowski. +more [w:] Lwów i jego mieszkańcy; wydanie specjalne tygodnika Przekrój [on-line]. lwow. com. pl, 1991. [dostęp 2012-07-22]. (pol. ).

Kategorie:Polští básníci Kategorie:Polští spisovatelé Kategorie:Polští dramatici Kategorie:Narození ve Lvově Kategorie:Narození v roce 1881 Kategorie:Úmrtí v roce 1942 Kategorie:Muži